2015 Yılı Ana Akım Parfüm Raporu - Bölüm 1

Neydi o müşteri başına iki satış danışmanının düştüğü yılbaşı çılgınlığı? 2. ürüne yüzde bilmem kaç indirim, havada uçuşan hediye çekleri, para puanlar… Parfüm alışverişine çıkan masum müşterinin kafasını karıştıran kampanyalar yetmezmiş gibi üzerine bir de “bu size çok yakıştı”, “çok kalıcı”, “yılın ödüllü parfümü”, “o şekilde kâğıdın kokusu da gelir”, “bu parfümün molekülleri sizinle birlikte hareket ediyor” gibi cümleler eklenince en kişisel alışverişlerden olan parfüm seçimi, korkulu rüya haline gelmekte. Günün sonunda elde kalan ise neden tercih edildiği anlaşılamayan bir, hatta kampanya hatırına satın alınan birden fazla kokulu sıvı ve mutsuz son… Zorlu parfüm alışverişine biraz olsun rehberlik edebilmesi adına, bu yıl da ana akım parfüm raporunu paylaşmak istedim.

Niş parfüm raporunda da bahsettiğim gibi 2015 yılını “parfümde füzyon” yılı olarak tanımlıyorum. Niş parfüm evleri strateji olarak ana akım parfüm evlerinin izinden giderken, fark yaratmak isteyen ana akım parfüm evleri (alışkanlıktan yazıyorum, doğrusu moda evleri olacak) de niş parfüm evlerinin tarzında tasarımlara yönelmiş durumdalar. Tabi bunun yanında her zaman olduğu gibi markaların büyük çoğunluğu da yılı özgünlükten uzak, birbirinin kopyası tasarımlar ve flankerlarla geçirdi. Neyse ki bu yıl sentetik oud tasarımlarından ve yanmış pamuk şeker kokularından bir nebze olsun kurtulduk. Şimdilerde etrafımızı meyveli çiçek kombinasyonları sardı.

Satış odaklı stratejinin sonucu olarak parfümörler, sanatlarını konuşturamaz hale gelmiş durumda. Yeni ürün tasarım süreci, ünlü bir parfümörün ismini kullanarak, pazarlama araştırmalarının sonuçlarına göre parfüm üretimi olarak algılanır oldu. “Herkesin hoşuna gitmesi” amacıyla çıkılan yolda, doğal olarak tüm parfümler birbirine benzemeye, hatta birbirlerinin kopyası olmaya başladı. Bir de bu durumun üzerine maliyetleri azaltmak için hammaddelerin kalitesinden verilen taviz eklenince sokaklar sentetik bombalardan geçilmez hale gelmiş oldu. Maalesef pazarın kalitesi günden güne düşüyor.

Ana akım markaların erkek kullanımı için piyasaya sürdükleri parfümlerden beklentim düşmüş olsa da kadın kullanımı için pazarlanan parfümlerde halen umutluyum. Nedenini ise şöyle yorumluyorum: Erkek parfümlerinin tasarımındaki tek kriter, “karşı cinsin hoşuna gitmesi” olarak indirgenmişken, kadın için pazarlanan parfümlerde “fark yaratma” çabası kendini gösteriyor. Dolayısıyla erkek parfümleri, Biscolata erkeği kıvamında “tek bir adam” olmaya çalışırken kadın parfümlerinde “özel olabilen” tasarımlar, genel beğeni kaygısı taşımadan tercih edilebiliyor.

2015 yılında ana akım parfüm markaları adına ülkemizdeki en önemli gelişme Atelier Rebul mağazalarının peşi sıra AVM’lerde boy göstermeye başlaması oldu. Konsept olarak sağlam temeller üzerine kurulan markanın biraz daha özgün tasarımlara yönelirse uluslararası alanda da bizi başarıyla temsil edeceğine inanıyorum. Zira Atelier Rebul tasarımı olan Royal Oud, hem ismi hem de harmanı ile Creed’in Royal Oud’unu, markanın imza parfümü İstanbul ise Costume National Homme’u andırıyor.

Son yıllarda markalar kısa dönemli hedefler uğruna, uzun dönemli en büyük getiri olan “müşteri” faktörünü göz ardı etmekte. Sonuç olarak aklı iyiden iyiye karışmış olan tüketici, birbirinin kopyası olan parfümlerden birini ancak satış danışmanının “etkileyici” sözleriyle tercih eder hale geldi. Gelinen son noktaya bakıldığında da aksi pek mümkün değil. Zira yardım almadan raflardaki parfümleri denemeye niyetlenen müşteri pek hoş karşılanmıyor. “Ne tarz bir parfüm istiyorsunuz? Ben yardımcı olayım.” söz öbeğini ikinci kez işittikten sonra rahat hissetmek de pek mümkün değil. Hal böyleyken; iyisiyle, kötüsüyle, olay yaratanı ve gereksiziyle 2015 yılı ana akım parfüm raporu sizlerle…

Kullandığım kısaltma ve terimler;

(K): Kadın kullanımı için pazarlanan parfüm

(E): Erkek kullanımı için pazarlanan parfüm

(U): Her iki cinsiyetin kullanımına yönelik pazarlanan parfüm

Flanker: Ticari başarı yakalayan parfümün içeriğine belli bir oranda sadık kalınarak ya da tamamen değiştirilerek yeni bir parfüm yaratılması ve isminin başına ya da sonuna genellikle “intense”, “sport”, “l’eau” ya da “fresh” gibi kelimeler eklenerek piyasaya sürülmesine verilen isim.

Jenerik: İngilizce karşılığı “generic” olan, sıradan ve özelliksiz anlamına gelen sıfat.

Gourmand: Yiyeceği andıran tatlı parfüm.

Armani, geçtiğimiz yıl olduğu gibi 2015 yılını da bolca flanker ile geçirdi. Acqua di Gio Profumo (E), düşünce ve tasarım açısından “flanker böyle olur” dedirten, hissiyat bakımından sınıfta kalan bir parfüm. Gio Profumo’nun tasarımcısı Alberto Morillas, Jamais le Dimanche’ta yaptığı gibi sucul notalarla tütsüyü bir arada kullanarak basmakalıp işlerden sıyrılan özgün bir harman yaratmış ancak parfümün içeriğinde öylesine yoğun sentetik kullanımı var ki bir süre sonra kalite hissiyatı kademeli olarak düşüyor.

Armani Code Satin (K) pralin ile tatlandırılmış, kadın kullanımı için pazarlanan denediğim en başarılı Armani Code Woman flankerı. Armani Code Special Blend (E) ise tütünden gelen açılıştaki derin hissiyatın dışında neredeyse orjinali ile birebir aynı, deyim risksiz bir flanker. İmza parfümü Code olup da minimal bir farklılık arayanlar için tasarlanmış edasında “olsa da olur, olmasa da olur” bir parfüm.

2013 yılında dirilen Eau Pour Homme koleksiyonunun yeni üyesi Armani Eau de Cèdre (E), bergamot ve sedirle zenginleştirilmiş güzel bir flanker. Tabi diplerde yer alan klasik Armani sentetikleri kaçınılmaz... Sağda solda duymaktan bıkkınlık gelen Si ise 2015 yılında Si Eau de Toilette (K) olarak karşımıza çıktı. Armani, Si’nin “bayık” havasını tıraşlayıp, üzüm ve armut eklemiş yeni Si EdT’ye. E fena da olmamış bu sefer…

Azzaro - Azzaro Chrome Intense (E), sentetik sucul tayfanın 2015 temsilcisi. Bol iltifat toplayacak, tarzına göre bol performanslı bir parfüm. Chrome’un sentetik yapısı ile sorunu olmayan Chrome Intense’i baş ucu parfümü yapabilir.

Bentley, farklı bir strateji ile yeni parfümünün iki farklı versiyonu ile pazara giriş yaptı. Infinite Eau de Toilette (E), lavantanın rafine dokunuşu ile Terre d’Hermes kafasında ferah bir parfüm. Infinite Intense (E) ise Infinite EdT’nin piyasacı kardeşi. Infinite’ı Intense yapacağım diye balsamik notalar ve bolca misk ekle, turunçgilini de çıkar, al sana zorlama Infinite Intense.

Burberry de 2015 yılını flankerlar ile dolu dolu geçirdi. Markanın yaptığı tüm yatırımlara değdiğini düşündüğüm My Burberry Eau de Toilette, geçtiğimiz yıl çıkan My Burberry’nin sevmediğim taraflarının tıraşlandığı, neredeyse pastel boya hissiyatı veren doğallığıyla çiçek yapraklarının harmanlandığı hoş bir tasarım. My Burberry ismini çok seven marka, 2016 içinde parfümün erkek versiyonu da çıkarmaya hazırlanıyor. Burberry’nin yıl içinde görücüye çıkan ikinci parfümü Brit Rhythm for Her Floral (K), Francis Kurkdjian imzalı zengin ve bir o kadar da sade leylak parfümü. Parfümörün imzası niteliğindeki cilalı hissiyat da harmana oldukça yakışmış.

Burberry Brit Sheer (K) ise My Burberry gölgesinde kalan temiz hissiyatlı meyveli şakayık çiçeği. Girişte de bahsettiğim gibi, 2015’in trendi meyve ve çiçek kombinasyonları… Markanın erkek kullanımı için pazara sunduğu Burberry Brit Splash for Men (E) de biberiyle ve menekşe destekli sucul bir parfüm. Fazla özellikli bir tasarım olmasa da yaz mevsimi için hoş bir alternatif.

Bvlgari - Ana akım parfüm endüstrisi bu yıl bolca “tuz” notası kullandı. Aqva Divina (K), Alberto Morillas imzalı tuzlu, odunsu ve ferah bir parfüm. Uçlarda yer alan tarzıyla herkese hitap etmese de denemeye değer, özgün bir tasarım. Markanın 2015 yılında en çok yatırım yaptığı silahı ise Goldea (K). Yasemin, ylang ylang ve böğürtlen ekseninde gezinen jenerik bir parfüm Goldea. Harmanda bir eksiklik var ama nerde?

Calvin Klein cephesinde her yıl olduğu gibi Summer’lar, Eternity’ler ve Euphoria’lar havada uçuştu. Eternity Now For Men (E), vanilya ve sentetik bir hindistan cevizi olarak yer buldu pazarda. Yeni parfüm, Eternity ile hiç mi hiç alakası olmayan bir flanker. Serinin kadın kullanımı için pazarlanan versiyonu Eternity Now For Women (K) da temiz hissiyatlı (deterjandan hallice) çiçek ve meyve parfümü. Tarzın onlarca örneği varken buna gerek var mı? Hiç sanmıyorum… Reveal Men ise bu yıl denediğim en başarısız deneme olabilir. Garip bir tatlılık hariç parfümden hiçbir şey anlamadım… Tekrar tekrar denedim, yine anlamdım. Oysaki geçtiğimiz yıl çıkan kadın versiyonu ne kadar da güzeldi…

Cartier, çizgisini bozmayan istikrarlı bir marka. 2014 yılının en başarılı ana akım parfümlerinden biri olduğunu düşündüğüm La Panthere’in hayvansal hissiyatı çıkarılmış flankerı La Panthere Legere (K) parfüm severlerin beğenisine sunuldu 2015 yılında. Temiz hissiyatlı pudramsı bir çiçek parfümü olan La Panthere Legere, yılın en kaliteli tasarımları arasında yer alıyor.

Carven - Francis Kurkdjian bu yılın en karakteristik çiçek parfümlerine imza atan isim. Ünlü parfümörün Carven için tasarladığı L’Absolu (K), sümbülteber ve irisin güzel bir harmanı. En iyiler arasına oynayacak kadar güçlü olmasa da es geçilmemesi gereken bir parfüm L’Absolu.

Carolina Herrera – Markanın 2015 yılında tanıtılan parfümü CH Men Prive (E), Dior Sauvage ile birlikte yılın en çok pazarlama araştırmasına tabi tutulan parfümü diye tahmin ediyorum. Herkesin beğenisini kazanabilmek için tasarlanan bir tonka fasülyesi ve deri parfümü CH Men Prive. Bu tarz tasarımlar benim için hiçbir şey ifade etmese de parfümün bolca iltifat topladığını kabul etmeliyim.

Chanel, 2015 yılını sessiz sedasız geçirdi. 2007 çıkışlı No 5 Eau Premiere (K)’i elden geçiren marka, şanına yakışır bir iterasyona imza atmış. Pudramsı hissiyatıyla şahane bir ylang ylang ve sandal ağacı parfümü yeni No 5 Eau Premiere.

Chloé – Mesafeli olduğum marka Chloé, bu yıl biraz olsun sempatimi kazanabildi. See by Chloe Si Belle (K), gardenya ve beyaz çiçeklerden oluşan, temiz hissiyatlı parfüm. Markanın çizgisinden pek haz etmesem de yeni parfümün serinin en başarılı tasarımı olduğunu söyleyebilirim.

Costume National – Markanın yeni parfümü Soul (E), 2015 yılında ana akım parfümlerin niş parfümlere benzemeye çalıştığının en belirgin örneği. Usta parfümör Dominique Ropion imzalı Soul, deri ve baharat destekli derin bir oud parfümü. Markanın 2013 yılında çıkan ve halen anlam veremediğim tasarımı Cyber Garden’ın ardından ilaç gibi geldi Soul.

Davidoff - Cool Water Tender Sea Rose, Cool Water Man Summer Seas, Cool Water Sea Rose Summer Seas, Cool Water Woman Summer Seas, Davidoff Cool Water National Geographic Pristine Seas

Yukarıda ismi geçenler, Davidoff’un 2015 yılında çıkan parfümlerinin isimleri. Sardıkları tütünlerden kafası iyice güzelleşen marka, yılı en güzel isim tamlamalarını bulan personeline prim vererek geçirdi. Önümüzdeki yıl marka hakkında bir şeyler yazabilmek adına purolarını mercek altına almayı düşünüyorum.

Diesel, yılı bolca şeker atılmış portakal çiçeği parfümü olan Loverdose Red Kiss (K) ile geçirdi. Tarzın çok daha başarılı örnekleri varken, Loverdose Red Kiss beyhude bir deneme…

Dior – 2014 yılına damgasını vuran marka, pazarlama alanında 2015’i dolu dolu geçirse de tasarım olarak sınıfta kaldı. Herkesi aynı anda mutlu etmenin olabileceğine inanan marka, yılın belki de en büyük pazarlama araştırmasının sonucu olarak, reklam kampanyasında Johnny Depp’in yer aldığı Sauvage (E)’ı pazara sundu. Kelimenin tam anlamıyla “little little into the middle” parfümü Sauvage. Nedeni, piyasadaki erkek parfümlerinin birçoğuna benziyor olması. Bol bol iltifat alıp hedefi tutturacak ancak ruhu olmayan bir parfüm tasarlamış Francois Demachy. Yıl içinde tanıtılan Eau Sauvage Cologne (E) ve Fahrenheit Cologne (E) ise buralara hiç uğramadı.

DKNY – Geçtiğimiz yıl 12 parfüm tasarlayan DKNY, 2015 yılında 9 parfümle kendi rekorunu egale edemedi. 9 parfümün tümü de flanker olunca haliyle 1 parfüm bile etmedi toplamda.

Dolce & Gabbana, yılı yine risk almadan geçirdi. Görücüye çıkardığı her iki flanker da orijinal hallerinden çok farklı olmayan, deyim yerindeyse müşteriyi canlı tutmak adına tasarlanan parfümler. The One Essence (K), 2006 yılında çıkan selefi gibi vanilyalı şeftali suyu kıvamında ilerliyor. Sonradan harmana dâhil olan çiçekler bile aşırı tatlılığı dengeleyemiyor. The One for Men Eau de Parfum (E) ise The One (E) sevenler için aynı parfümün biraz daha derin versiyonu. The One sevip performansından şikayet edenler için yine değişen bir şey yok bu flankerda da… Bana göre sıradan bir zencefil ve tütün parfümü iken, birçok parfüm severin vazgeçemediği tek parfüm The One.

Elie Saab yine emin adımlarla zirveye oynayan markalar arasında. Le Parfum Resort Collection (K), Le Parfüm serisinin en başarılı flankerı. Sıcak havada kullanmaya uygun, meyveli çiçekli İtalya sahilleri gibi parfüm tasarlamış Francis Kurkdjian. Bravo!

Ermenegildo Zegna, niş pazarlanan Essenze koleksiyonuna ağırlık verip ana akım serisini nadasa bıraktı bu yıl.

Estée Lauder, yılın en çok reklam veren parfüm markası olabilir. Zira bu yıl en fazla reklamını gördüğüm parfüm Modern Muse Le Rogue (K). Büyük beklenti yaratan ancak gül ve kırmızı meyveler ekseninde dolanan standart bir tasarımın dışında pek bir şey vadetmeyen pazarlama harikası yaratmış Estée Lauder. Parfümün koku karakterinin klişe olmasına rağmen harmanının oldukça kaliteli olduğunu belirtmeliyim. Bir başka Modern Muse flankerı olan Modern Muse Parfum (K) de muhtemelen bu yazı yayınlandıktan kısa bir süre sonra piyasada olacak.

Fendi – 2014 yılının en başarılı parfümlerinden Leather Essence’ın ardından L'Acquarossa Elixir (K)’i merakla bekliyordum. Ancak Fendi’nin ülkemizdeki dağıtıcısı benimle aynı heyecanı paylaşmıyor olacak ki, parfüme hiçbir yerde rastlamadım…

Ferrari, 2015 yılında çıkardığı üçleme ile parfüm pazarında iyiden iyiye yer edinmeye kararlı. Serinin en başarılı parfümü ana akım parfümler arasında denediğim en başarılı portakal çiçeği parfümlerinden biri olan Bright Neroli (U). Sıcak havalarda bolca sıkılıp güvenle gezilecek cinsten bir tasarım. Noble Fig (U) incir notasının hakkını tam olarak vermese de fena sayılmayacak yeşilli ferahlı bir parfüm iken Pure Lavender (U), piyasada 938 örneği bulunan gececi parfümlerine özenen sentetik bir lavanta denemesi.

2015 Yılı Ana Akım Parfüm Raporu - Bölüm 2